AFSÜ Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kılıçkaya’nın yürütücüsü olduğu ve aynı fakülteden Biyokimya Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Serap Şahin ve Kafkas Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Biyomühendislik Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Yunus Ensari’nin araştırmacı olarak yer aldığı proje, TÜSEB 2025/A4-01 çağrısıyla desteklenmeye hak kazandı.

Projenin temelini, Clostridium thalidense bakterisine ait arginine deiminase enziminin aktivitesini ve stabilitesini artırmaya yönelik bilgisayar destekli protein mühendisliği çalışmaları oluşturuyor. Araştırmacılar, enzimin üç boyutlu yapısını detaylı bir şekilde inceleyerek, aktivite bölgesinde ve genel yapısında yapılacak değişikliklerle enzimin etkinliğini ve dayanıklılığını optimize etmeyi amaçlıyor.

Projenin başarıyla tamamlanması durumunda, akut lenfoblastik lösemi (ALL) tedavisinde kullanılan mevcut ilaçlara alternatif veya destekleyici yeni bir biyoteknolojik etkin madde öncülü geliştirilmiş olacağını söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, özellikle dirençli vakalarda veya yan etkileri azaltma ihtiyacı olan hastalarda bu olası gelişmenin büyük önem taşıyabileceğine dikkat çekti.

Karakterizasyonu tamamlanan enzimin, protein mühendisliği ile yeniden tasarlanması sayesinde, lösemi hücrelerinin büyümesi için hayati öneme sahip olan arginin amino asidinin daha etkin bir şekilde parçalamasının beklendiğini ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, bu durumun lösemi hücrelerinin çoğalmasını durdurarak tedaviye katkı sağlayabileceğinin altını çizdi.

Projenin bir yıllık bir destek süresine sahip olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, bu sürenin tamamlanmasının ardından yeni projeler ile etkin madde formülasyonu geliştirme çalışmaları ile gerekli formülasyon, dozaj ve uygulama yöntemlerinin belirlenmesi ve sonrasında da hayvan modelleri üzerinde detaylı deneyler yapılmasının planlandığını ifade etti. Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya bu deneylerin geliştirilen enzimin güvenilirliğini ve etkinliğini canlılarda değerlendirmek açısından kritik öneme sahip olacağını kaydetti.