Demirel için anıt mezar yapılacak Çalca Tepedeki alan, uzun süre önce hazırlanmıştı. Türkiye Cumhuriyetinin 9uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirelin vefat haberi memleketi Isparta ve doğum yeri olan Atabey İlçesine bağlı İslamköyde büyük üzüntüyle karşılandı. Demirelin ölüm haberini sabah namazı öncesinde alan köylüler Allah rahmet eylesin dileğinde bulundu. Ispartada börekçi Hakan Erdoğan, gece yarısı televizyon haberlerinden Demirelin ölüm haberini duyduğunu belirterek, "Memleketimizin yetiştirdiği büyük bir devlet adamını kaybettik. Acımız büyük" dedi. Demirelin köylüleri ise ölüm haberini büyük üzüntüyle karşıladı. İslamköy Muhtarı Hakkı Gökçınar, "Köyümüzün yetiştirdiği, okuyan ve büyük devlet adamı olan değerli büyüğümüzü kaybettik. Köyümüzün, tüm Türkiyenin, dünyanın başı sağ olsun. Değerli büyüğümüz Türkiyeyi tüm dünyaya tanıttı, tüm dünyanın tanıdığı bir devlet adamıydı. Çok üzgünüz. Türkiyeye yollar, barajlar, büyük hizmetler kazandırmıştı" dedi. Köylülerden Musa Çelik ise "Büyük devlet adamıydı. Yolumuzu yaptı, suyumuzu getirdi. Köylümüzdü, Allah rahmet eylesin" dedi. Köy imamı Şenol Arıbaş da, "Duyduk çok üzüldük. Büyük devlet adamıydı. Türkiyenin başı sağ olsun. Memleketimize büyük hizmetleri oldu" diye konuştu. Demirelin köyden yetişen büyük devlet adamı olduğunu söyleyen köylülerden Hulusi Erdoğan, "Kendisinden küçüğüm ama tanışıyorduk. Allah rahmet eylesin" dedi. Zeki Eker ise "Demirelin vefat haberiyle üzüldük. Hepimizin başı sağ olsun. Ispartanın yetiştirdiği büyük devlet adamına rahmet dilerim" diye konuştu.ANKARAYA İSLAMKÖY EKMEĞİ GİDİYORDUDemirel için Ankaraya İslamköy ekmeği gönderen fırıncı Hasan Taşıyan, "4 yıl öncesine kadar haftanın belirli günlerinde Ankaraya ekmek gönderiyorduk. Doktor sağlık sorunları nedeniyle yasaklayınca yine göndermeye devam ettik. Kendisi yemiyor fakat çalışanları yiyordu. Vefatını büyük üzüntüyle karşılıyoruz. O bizim babamızdı" diye konuştu.DEMİRELİN MEZAR YERİ HAZIR Süleyman Demirelin İslamköyde defnedileceği alan önceden belirlenmişti. Süleyman Demirel Demokrasi Müzesi ve Külliyesinin de bulunduğu İslamköyü yukarıdan gören Çalca Tepede, Demirel için yaklaşık 10 metrekarelik ve 3 metre derinlikte anıt mezar yeri geçen yıllarda hazırlanmıştı. Anıt mezarın yanında Demirelin elinde fötr şapkasının olduğu heykeli de bulunuyor. Anıt mezarın bulunduğu 650 dekar alanda çam ve sedir ağaçlarıyla kaplı 9 gölet bulunuyor. Anıt mezarın bulunduğu alanın bekçiliğini yapan Sait Fidan, 9uncu Cumhurbaşkanının defnedileceği alanın 2003 yılında belirlendiğini ve 2004 yılında hazırlandığını; Demirelin, defnedileceği alanı kendisinin belirlediğini söyledi. Süleyman Demirel ile kardeşi Şevket Demirelin Çalca Tepeye gelerek anıt mezar yeri için inceleme yaptıklarını belirten Fidan, Süleyman Demirelin ikinci gelişinde kazılan mezar yerini görüp onayladığını, ardından da toprakla kapatılmasını istediğini söyledi. O tarihlerde çevresi taşla örülü mezarın içerisine toprak doldurduklarını anlatan Sait Fidan, ölüm haberiyle yıkıldığını söyledi. Demirelin önce İslamköy Mezarlığında bulunan aile kabristanlığındaki eşi Nazmiye Demirelin mezarının yanına, sonra anıt mezar yapılacak alana mı defnedileceği, yoksa doğrudan Çalca Tepede hazırlanan yere mi defnedileceği henüz netlik kazanmadı. Demirelin cenazesi devlet töreninin ardından cuma günü İslamköyde toprağa verilecek. Süleyman Demirel, en son Demokrasi Müzesi ve Külliyesinin 26 Ekim 2014 tarihindeki açılış töreni için doğum yeri İslamköye gelmişti. Süleyman Demirel Demokrasi Müzesi ve Külliyesinin Müdürü Osman Siviloğlu, Türkiye içinde ve dışında milyonlarca seveni olan Süleyman Demirelin ölümünden büyük üzüntü duyduklarını ifade etti. Demirelin bugün müze olarak kullanılan doğduğu evin 1920 yılında inşa edildiğini ve 1979a kadar da aile tarafından kullanıldığını söyleyen Siviloğlu, Demirel çiftinin 1948de İslamköydeki bu evde üç gün süren bir düğünle evlendiklerini ve burada bir süre yaşadıklarını anlattı. Demirelin doğduğu büyüdüğü evi tanıtan Siviloğlu, Demirelin doğduğunda kullanılan beşiği ve diğer eşyalarının da evde sergilendiğini dile getirdi. ANITKABİRDEN SONRAKİ EN BÜYÜK ALANSüleyman Demirel için doğduğu topraklar İslamköyde yapılan anıt mezarın inşası devam ediyor. 2000 yılında kardeşi inşaat yüksek mühendisi Şevket Demirel tarafından Çalca Tepeye çam ağaçları dikilerek 58 bin metrekare alan üzerine yapılan, Anıtkabirden sonra kurulduğu alan bakımından Türkiyenin ikinci en büyük anıt mezarı.DÜNYA ORMANIAnıt mezarda bir de dünya ormanı oluşturuldu. Bir zamanlar kayalıklar ve kıraç topraktan ibaret olan Çalca Tepede şu an dünyanın dört bir yanında getirilen bölge iklimine uygun farklı türden ağaç ve fidanlar dikilerek orman oluşturuldu. Dünya Ormanı adı verilen orman, Demirelin yarım yüzyıldan fazla siyaset ve dünya liderliği iddiasını simgeliyor.ISPARTAYI KUŞBAKIŞI GÖRÜYORÇalca Tepede yapımı devam eden anıt mezar, Demirel Külliyesini çaprazdan görüyor. Atabey ve İslamköy Ovasına hakim mevkideki anıt mezar, Ispartayı da kuş bakışı görüyor. Tepe, Selçuklu İmparatorluğu döneminden bu yana mezarlık olarak kullanılan ve Demirelin ataları, eşi Nazmiye Demirel ve diğer hemşerilerinin bulunduğu mezarlığı da görüyor. Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesinin de görüş açısında yer alan anıt mezarın Ispartayı kuş bakışı görmesi, Demirelin Isparta özlemini simgeliyor.ALANI BEĞENMİŞTİIspartaya daha önceki gelişinde anıt mezar alanını inceleyen Süleyman Demirel, şunları söyledi:"Bu proje dünyada bir numunedir. Çalca Tepe geçmişte kayalıklardan ve kıraç topraktan ibaret bir alandı. Kardeşim önderliğinde yürütülen çalışmalar sayesinde bu hale geldi. Buradaki çamlar dünyanın en şanslı çamları. Çamın dünyada sulandığı tek yer burası. Burası Şevket Beyin eseridir. Benim hemşerilerim de kendisine kucak açmıştır. Hep yardımcı olmuşlardır. Kıraç tepe, bugün Türkiyenin yeşil envanterine girmiştir. Bu bir ülkenin topraklarına yapılabilecek en büyük iyiliktir."SÜLEYMAN DEMİREL KİMDİR?Türkiyenin 9uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 1 Kasım 1924te Ispartanın Atabey ilçesine bağlı İslamköyde doğdu. İlköğrenimini doğduğu köyde, ortaokul ve liseyi Isparta ve Afyonda bitirdi. Şubat 1949da İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinden mezun oldu. Aynı yıl Elektrik İşleri Etüd İdaresinde göreve başladı. Önce 1949-1950, daha sonra 1954-1955 yıllarında Amerika Birleşik Devletlerinde barajlar, sulama ve elektrifikasyon konularında ihtisas yaptı.1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında da Devlet Su İşleri Genel Müdürü oldu. 1962-1964 yılları arasında serbest müşavir- mühendis olarak çalıştı. Aynı yıllarda Orta Doğu Teknik Üniversitesinde su mühendisliği konusunda dersler verdi.Siyasi yaşamına 1962 yılında, Adalet Partisi (AP) Genel İdare Kurulu üyeliği ile başladı. 28 Kasım 1964 tarihinde bu partiye genel başkan seçilmesinin ardından, kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965 tarihleri arasında görev yapan koalisyon hükümetinde başbakan yardımcısı olarak görev aldı.10 Ekim 1965te yapılan genel seçimlerde, başında bulunduğu AP yüzde 53 oy alarak tek başına iktidar oldu. Bu seçimlerde Isparta Milletvekili olarak parlamentoya girdi ve Türkiyenin 12nci başbakanı olarak hükümeti kurdu. Bu hükümet 4 yıl sürdü. 10 Ekim 1969 tarihindeki genel seçimlerde de AP yine tek başına iktidar oldu ve 31inci hükümeti kurdu. Daha sonra, parti içi bir kriz dolayısı ile, 32nci hükümeti kurmak durumunda kaldı. 12 Mart 1971 muhtırası üzerine, başbakanlık görevini bıraktı. 1971 ile 1980 arasında, 1975, 1977 ve 1979da 3 kez daha hükümet kurdu.12 Eylül 1980 müdahalesi üzerine görevi bıraktı ve 7 yıl yasaklı olarak siyaset dışı kaldı. 6 Eylül 1987de yapılan halk oylaması ile yasaklar kaldırıldı ve 24 Eylül 1987 tarihinde, Doğru Yol Partisi Genel Başkanlığına seçildi. 29 Kasım 1987de yapılan genel seçimlerde Isparta Milletvekili olarak tekrar TBMMne girdi. 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan genel seçimler sonrasında, DYP ile SHP ile biraraya gelerek kurduğu 49uncu hükümette başbakan olarak görev aldı.16 Mayıs 1993 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiyenin 9uncu Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Görev süresinin bitimine doğru cumhurbaşkanlığı süresinin 3 yıl daha uzatılmasını öngören Anayasanın 101. maddesi ilgili değişiklik teklifi, 5 Nisan 2000 tarihinde TBMM Genel Kurulunda reddedildi. 16 Mayıs 2000 tarihinde, görevini Ahmet Necdet Sezere devretti.EVLİLİĞİSüleyman Demirel, 12 Mart 1948 tarihinde, 1927 yılında doğan Nazmiye Demirelle evlendi. 2005 yılında alzheimer rahatsızlığı nedeniyle tedavi görmeye başlayan Nazmiye Demirel, 27 Mayıs 2013te Ankarada tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. Nazmiye Demirel, doğduğu İslamköyde 30 Mayıs 2014te toprağa verildi.YERİ DOLDURULAMAZ BİR İNSANDIKaymakkapı Meydanında simit satan 54 yaşındaki Ömer Yılmaz, Süleyman Demirelin ölümüyle ilgili, "Ne diyebilirim ki. O gerçekten büyük bir adamdı. Parti başkanlıkları, başbakanlıklar, cumhurbaşkanlığı döneminde Türkiyeye güzel eserler bıraktı. Yeri doldurulamaz bir insandı" dedi.63 yaşındaki Kenan Vardar, "Isparta ve Türkiyenin medar-ı iftarı, 80 öncesinin baba lakaplı usta siyasetçisi, barajlar kralı Süleyman Demirelin ölüm haberini aldık. O büyük bir devlet adamıydı. Çok önemli bir isimdi. Böyle insanlara sahip çıkmıyoruz bari ölümünden sonra sahip çıkalım. Allah rahmet eylesin" diye konuştu. ORTAMI GERMEZDİDemirelin siyaset yaptığı dönemde ülkeyi germediğini söyleyen Ramazan Çelik de "Şimdikiler gibi değildi. İnsanları tahrik edip ortamı germiyordu. Demirel yumuşatırdı. İnsanlara gerilim vermezdi. En çok da bu yönüyle takdir ederdik" diye konuştu.YEĞENİ KONUŞTU9uncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirelin yeğeni işadamı Mesut Şener ise büyük üzüntü duyduğunu söyledi. Demirelin bir dünya lideri olduğunu vurgulayan Mesut Şener, "Döneminde Isparta da Türkiye de büyük hizmetler almıştır. Süleyman Demirel bir dünya lideridir, bir dünya markasıdır. İnanılmaz zekası, yaptığı hizmetleri ve kurduğu dostlukları hiç aklımızdan çıkmayacak. Ölümü bizleri derinden üzdü. Allah rahmet eylesin, mekanı cennet olsun. Gerçekten çok üzgünüm ve daha fazla konuşamayacağım" dedi.HALAMIN YANINA DEFNETMEK İSTİYORUZDokuzuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirelin yeğeni işadamı Mesut Şener, cenaze töreni ve defin işlemleriyle ilgili açıklamalarda bulundu. Demirel için "Türkiyenin babasıydı, üzüntümü tarif edemiyorum" diyen Mesut Şener, Demirelin nereye defnedileceği konusunda son kararı kardeşi Şevket Demirelin vereceğini söyledi.Süleyman Demirelin nereye defnedileceği konusunun henüz netlik kazanmadığını vurgulayan Mesut Şener, "Anıtmezar sayın Şevket Demirel tarafından yapıldı. Ancak henüz tamamlanamayan bir bölümü olabilir. Henüz nereye defnedileceği konusunu biz de bilmiyoruz. Rahmetli Nazmiye halamın yanına defnedilmesi de söz konusu. Biz ailece aslında Nazmiye halamın yanına defnedilmesini tercih ediyoruz. Karar büyüklerin. Neticede İslamköye defnedilecek. Program değişikliği olmazsa cuma günü gibi gözüküyor" dedi.İZLERİ SİLİNEMEZIspartaya ve Türkiyeye Demirelin büyük hizmetler yaptığını vurgulayan Mesut Şener, "Süleyman Demirel unutulmaz. Özellikle Isparta özelinde sağlıktan eğitime, yolundan sulamasına tarımına kadar her yerde Demirelin izi vardır. Dolayısıyla bu memleket Demireli hiçbir zaman unutmayacaktır" diye konuştu. Demirelin Türkiyenin babası olduğunu belirten Şener, şunları söyledi:"Allah gani gani rahmet eylesin. Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesinin üzerinde çok dururdu. O müzeyle çok uğraştı. Tüm arşivi, başbakanlığı ve cumhurbaşkanlığı döneminde kendisine hediye edilen herşey o müzede sergileniyor. Her şeyiyle bire bir ilgilendi. Birkaç sefer değiştirildi, son hali çok içine sinmişti. O müzenin Demireli iyi anlattığını düşünüyorum. O dönemi merak eden herkesi müzeyi ziyarete davet ediyorum. İyi ki açmışız zamanında o müzeyi. Çünkü birkaç sefer ertelendi ve değişiklikler yapılmıştı."BELEDİYE BAŞKANI ATASOY: ACIMIZ SONSUZSüleyman Demirelin vefatının ardından memleketi Ispartanın Atabey İlçesine bağlı İslamköyde hareketlilik başladı. İslamköydeki Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi ile anıt mezarın yapıldığı Çalca Tepede Atabey Belediyesi, İl Özel İdaresi ve Karayolları Şube Müdürlüğü ekipleri temizlik ve düzenleme çalışmalarına başladı. İslamköye gelen Atabey Belediye Başkanı Ak Partili Tevfik Atasoy da şunları söyledi:"Büyük Türkiye idealinin mimarı, ülkemizin her karışında her toprağında büyük emeği olan, yürüdüğümüz yolda, okuduğumuz okulda, suladığımız barajlarda aklımıza gelen her yerde büyük emeği olan ülkemizin kalkınması, refahı mutluluğu için gece gündüz çalışan, demokrasimizin gelişmesi için her türlü zorluğu zulmü içine çekerek memleket sevdasından vazgeçmeyen, Türk dünyasının mimarı büyük devlet adamı sayın cumhurbaşkanımızı kaybettik. Tabi ki acımız sonsuz. İnşallah bu içinde bulunduğumuz demokrasi müzesinde ülkemize, insanlığa, dünya insanlığına yaptığı hizmetler, katkılar yeni nesillere aktarılacak. Ve demokrasimizin kökleşmesinde gelişmesinde büyük katkısı olan bu devlet adamı sonsuza kadar yaşacaktır. Bütün ülkemizin başı sağolsun."ÇOCUKLUK ARKADAŞI DEMİRELİ ANLATTIİslamköyde birlikte oyun oynadığı çocukluk arkadaşı 87 yaşındaki İsmet Küçük, Süleyman Demireli anlattı. Süleyman Demirel Demokrasi Müzesi ve Külliyesine bitişik Demirel ailesine komşu olan İsmet Küçük, Demirelin ilkokulu bitirdikten sonra ortaokulu Ispartada, liseyi Afyonkarahisarda üniversiteyi İstanbulda okuduğundan bahsederek, "Hepsini iftiharla bitirdi" dedi. Demirel mühendis olduktan sonra barajlar, köprüler kralı olduğunu belirten İsmet Küçük, "Sonra da milletvekilliği, 7 defa başbakanlık yaptı. 80 darbesi oldu. Çok üzüldük. Ziyaretine de gittik, Bursa taraflarında ceza gördü. 6-7 ay oralarda kaldı. Ondan sonra yüzde 50 ile referandum oldu, siyasi yasaktan kurtuldu. Yine Isparta milletvekilliği yaptı. Reisicumhurluk yaparak da zirveye çıktı" dedi. Darbe dönemlerinden bahsederken gözyaşlarını tutamayan İsmet Küçük, “Güniz Sokakta ailecek çok ziyaret ettik. O zaman yeni partiler kuruldu, parti başkanları oldu. İki defa 27 Mayıs, 80 darbeleri oldu. Reisicumhur zamanı ve 28 Şubat Erbakan hükümetinde o zaman da darbe gibi oldu ama 50 sene devlet hizmetinde bulundu. 1954de gittiğim zamanlarda DSİ umum müdürüydü. Atabey 1957de kaza oldu, kaza olduktan sonra DSİ umum müdürü olduğunda köyümüzün suyunu Atabeyden getirdi. Büyük büyük borularla memleketimize Ispartamıza suyu getirdi. Şimdi suyumuz kaynaktan çıktığı gibi geliyor. Hepimiz o sudan içiyoruz. Su içtikçe ona dua ediyoruz" diye konuştu.Demirelle komşu olduklarını dile getiren İsmet Küçük, "Çocukken, talebeyken onların 30-40 koyunları vardı. Çoban Sülü diye kitap falan da çıktı. O zaman elektrik, su yok, ortalık çamur, dar sokaklar, teknoloji yok. İki tane kanatlı kağnı arabası yolda karşılaştığında biri ara sokağa girmeyince diğeri yoldan geçemezdi. Çocukluğumuzda çukur kazar misket oynardık" dedi. Eşi Hasibe Küçük ise babasıyla, Süleyman Demirelin annesinin amca çocukları olduğunu belirterek, eskiden çok sık görüştüklerini, ancak son zamanlarda az gelmeye başladığını, büyük üzüntü yaşadıklarını anlattı. MEYDANLAR VE SANDIĞIN HİKAYESİSüleyman Demirel Demokrasi Müzesi ve Külliyesinde, Demirelin 1965 yılında rekoru hala kırılamayan oy oranının ve miting fotoğraflarıyla Çankayada oy kullandığı sandıktan oluşan bölümün ilginç hikayesini ise Müze Müdürü Osman Siviloğlu anlattı. Siviloğlu, şöyle dedi:
“2009 yılında sayın cumhurbaşkanımız çalışma ziyaretinde bulundu. Müzeye girdiğinde yanında sadece ben vardım. Duvarlarda çok büyük panolar vardı ve sayın Demirelin Anadoluda Türkiyede yaptığı açık hava mitinglerinin fotoğraflarını gösterdi. Bana dedi ki Demokrasi demek o gördüğün halk, halk demek o meydanlar. Yanımızda bir seçim sandığı vardı. O sandığı göstererek Meydanlar demek bu sandık demektir dedi. Bir seçim panosu istedi yapıldı. O seçim panosunda Türkiye haritası maketi. 1965 yılı milletvekilliği seçimlerinde Adalet Partisi ve diğer partilerin aldığı oylar belirtiliyor. Orada seçim sonucu yüzde 52.87. Dedi ki Daha benim bu seçim rekorumu kimse kıramadı. Müzenin sol girişinde Türkiye haritası panosunda da çok sayıda proje, yatırımlar anlatılıyor. Cumhuriyetimizin Türkiyeye kazandırdıklarını anlatan bir köşemizdir." DHA
