Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi (DUAM) Müdürü Prof. Dr. Çağlar Özkaymak, Afyonkarahisar merkez yerleşim alanında yerel saatle 13 Ekim 2024 Pazar günü saat 03.14’te, orta şiddetli bir depremin meydana geldiğini, İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum (AFAD) Yönetimi Başkanlığı verilerine göre, 4,4 büyüklüğündeki depremin 10 kilometre (km) derinlikte olduğunu ifade etti.
DEPREM, GECEK FAYI’NDAN KAYNAKLI
Depremin dış merkezinin Afyonkarahisar İzmir Karayolu, Karahisar Tünelinin 1 km kadar güneyinde dağlık alana karşılık geldiğini ve ana şoktan yaklaşık 5,5 saat sonra 2,7 büyüklüğünde bir adet artçı depremin ortaya çıktığını belirten Özkaymak, “Deprem sonrası AFAD tarafından yapılan odak mekanizma çözümüne göre, deprem yaklaşık DB uzanımlı, eğim atımlı normal bir faydan kaynaklanmıştır. Bölgedeki tektonik yapı, depremin dış merkezi ve odak derinliği de göz önüne alındığında AKÜ DUAM tarafından yapılan değerlendirmeler, depremin Gecek Fayı’ndan kaynaklandığına işaret etmektedir. Afyonkarahisar Merkezin yaklaşık 15 km kuzeybatısında Köprülü Köyü yakın kuzeyinde yaklaşık D-B uzanımlı Gecek Fayı, 10 km uzunluğunda ve güneye eğimli normal bir faydır, doğuda Gazlıgöl Fayı ile birleşme eğilimi göstermektedir” diye konuştu.
MAKSİMUM DEPREM BÜYÜKLÜĞÜ 6,2
Afyonkarahisar’ın önemli termal alanlarından birisi olan Ömer-Gecek jeotermal sahasını da kontrol eden Gecek Fayı’nın, Türkiye Diri Fay Haritasına göre diri bir fay olduğunu kaydeden Özkaymak, “Mevcut verilere göre kırılması halinde üretebileceği maksimum deprem büyüklüğü 6,2’dir. Deprem kataloglarına göre, Gecek Fayı üzerindeki mikro sismik aktivite 1977 yılında başlamıştır ve günümüze değin en büyüğü 3,5 olan 75 deprem kaydı vardır. Bugün olan 4,4 büyüklüğündeki deprem aletsel dönem içerisinde Gecek Fayı’nda kayıt edilen en büyük depremdir. Son 50 yıldır, Gecek fayı üzerinde meydana gelen depremlerin ortalama derinliği 9,5 ile 11,3 km arasında değişmektedir” dedi.
“AFYONKARAHİSAR’DA ÇOK FAZLA DİRİ FAY VAR”
Afyonkarahisar ve yakın çevresinde geçmiş yıllarda meydana gelen depremler incelendiğinde Afyonkarahisar’da 4,0-4,5 büyüklüğüne varan depremlerin gerçekleşmesinin son derece normal olduğunu kaydeden Özkaymak, şöyle konuştu:
“İlimizde benzer ve daha fazla büyüklüklerde deprem üretme potansiyeline sahip çok sayıda diri fay bulunmaktadır. Bu bakımdan bugün meydana gelen bu deprem, Afyonkarahisar yerleşim alanının deprem riski altında olduğunu bir kez daha hatırlattı. Uzun yıllardır bölgedeki sismik kaynakları araştıran AKÜ DUAM bünyesinde Afyonkarahisar’da yer alan diri fayları Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu ve Dr. Öğr. Üyesi Halil İbrahim Solak yürütücülüğündeki deneyimli bir ekip tarafından saha çalışmaları ve GPS yöntemi ile anlık olarak takip ediyoruz. Bununla beraber, depreme hazır ve dirençli bir kent olma yolunda, Afyon Kocatepe Üniversitesi Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi, Afyonkarahisar Valiliği İl AFAD Müdürlüğü ile beraber Afyonkarahisar İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) kapsamında, ilimizdeki risk azaltma konuları ve ilgili eylem planları üzerinde ortak çalışmalarımız devam ediyor. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 1989 yılında ilan edilen 13 Ekim Uluslararası Afet Risklerinin Azaltılması Günü’ne deprem ile uyanan Afyonkarahisar halkımıza geçmiş olsun diyoruz.”
