Kader nedir?

Mustafa DAĞHAN

Sünni Kelâm âlimlerince kader, ezelden ebede kadar hayır ve şerden meydana gelecek bütün hadiselerin Allah katında bilinmesi ve takdir edilmesi şeklinde tanımlanır. Ehli Sünnet itikâdına göre kadere iman imanın şartlarındandır ve amentünün bir parçasıdır.

İslâm ilâhiyatında kader, determinizm, insanın iradesi ve sorumluluğu gibi konular geniş tartışmaların konusu olmuştur.

Tartışmaların ana ekseni "Eğer istek, irade ve fiillerimiz dahil her şey ilahi bir kader ve takdirin ürünü ise, insan yaptıklarından dolayı niçin sorumlu tutulsun?" problemi ile ilgilidir.

Kader, hayır, şer (acı, tatlı, iyi, kötü) her şeyin Allah’ın yaratmasıyla olduğuna inanmak, iman etmektir.

Ancak kaderi çoğumuz yanlış algılarız tabi. Başımıza gelen her şeyden kaderi sorumlu tutarız. Aslında kaderimiz bizim elimizdedir. Yani başımıza gelen hayır ve şer bizim yaptıklarımızın neticesindedir.

Bütün bir yaşantımızda iyi ya da kötü başımıza gelen şeyler kaderimizde yazılı olduğu için olmadı, Allah olacak olan her şeyi bildiği için biz buna bir nevi kader diyoruz.

Sen doğru işler yaparsan karşına hep dğrular çıkacak, yanlış işlerde de yine aynı şekilde. İçki içmek isteyen birisi içkiyi içmek için hareket ettiğinde bunu elde ediyor ve içiyor. Ardından sarhoşluğun verdiği sorunla belki başına olmadık sorunlar çıkıyor.

Şimdi bu durumu kadere bağlamak mı gerekiyor?

Tabi ki hayır?

“Bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyeyim” atasözünden yola çıkacak olursak; tehlikeli insanlarla dolaşırsan her türlü pisliğe bulaşırsın ancak iyi arkadaşların olursa seni yanlış olsan dahi doğru yola sokmak için gayret gösterirler.

Şimdi arkadaşını yanlış seçip olmadık şeyler başımıza gelince de konuyu kadere bağlamamakta yarar var.

Konunun aslında çok detaylı ayrıntılı bir konu olması ve bizim de bir din adamı kadar uygun bir dille anlatamayacağımızdan fazla uzatmayayım.

Bana göre işin özü bugün yaşadıklarımızın nedeni yaptıklarımız ve isteklerimizin (dua) neticesidir.

O yüzden iyi düşünmek, iyi şeyler yapmakta bana göre hayatımızın iyi yönde gideceğini gösterir. Kötülüğü oluşturmak yerine iyiliği oluşturmak (istemek) en mantıklısı.

Yani her sıkıntı ve sorunda kaderi suçlamamakta yarar görüyorum.   09 Şubat 2016 Salı 11:14