İyi Final/Yaşlılık İçin…
“Gayri memnunlar medeniyet kuramazlar” der İbn Haldun.
Ben de ondan ilhamla “gayri memnunlar hayatın anlamını idrak edemezler, yaratılışın sırrına vakıf olamazlar” cümlesini kuruyorum.
Bütün renkleriyle anlatan “Human” belgeselindeki yüz yaşını çoktan devirmiş Endonezya’lı Müslüman nine ne güzel söylüyor:
“Dünyada gülersek, ahirette de güleriz.”
Bu söz Hz. Peygamber (s.a.v.)’in “Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz” hadisinin de anlamın farklı bir ifade biçimi.
İki yıldan fazla Konya Huzuerevi’nde idarecilik yaptım.
300 den fazla yaşlı ile sürekli vakit geçirme, onları yakından gözlemleme imkânım oldu.
Hayatını otoban gibi farklı uğraş ve meşguliyetle çok şeritli olarak dizayn edenlerin yolculukları daha uzun ve keyifli oluyor.
Hayal ve hatıra dengesinden onların terazisi hep hayal adına daha fazla ağır basıyor.
Hayatın kalitesinde en çok dikkat etmemiz gereken organımız beynimiz ve kalbimiz.
80 yaşının üstünde çok güçlü hafızaya sahip olan kişiler “süper yaşlı” olarak anılıyor.
Söz konusu bu kişilerin hafızalarının biyolojik yaşlarından 20 - 30 yıl daha genç olduğu belirtiliyor. İspanya’da Madrid Politeknik Üniversitesi’nde nörolojiprofesörü olan Dr. BryanStrange ve ekibi süper yaşlıların hafızalarının sırrını araştırdı.
Ekip, bu kişilerin beyinlerinin akranlarına göre çok daha az küçüldüğünü, bilimsel ifadeyle daha az atrofiye sahip olduklarını buldu.
Araştırmada, süper yaşlıların beyinlerinde hafıza için önemli olan bölgelerin, özellikle de hipokampüs ve entorhinal korteksin daha fazla hacme sahip olduğu belirlendi.
Ayrıca, bu kişilerde bilişsellikle ilgili olan beynin ön tarafındaki bölgeler arasında daha iyi korunmuş bir bağlantı vardı. Araştırmada incelenen süper yaşlıların beyinlerinde Alzheimer hastalığının minimal belirtileri görüldü.
Araştırma İspanya’dan 80 yaşının üstündeki 119 kişi üzerinde yürütüldü. Bu kişilerin 64’ü süper yaşlılar grubundan çok güçlü hafızaya sahip insanlardı. Katılımcılar hafızalarını ve beyinle ilgili becerilerini değerlendiren birden fazla test tamamladılar, beyin taramaları ve kan tahlilleri yapıldı, yaşam tarzları ve davranışlarıyla ilgili soruları yanıtladılar. Chicago Üniversitesi’nden nöroloji profesörü EmilyRogalski, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, süper yaşlıların çok nadir olduğunu belirtti. Rogalski, “Bir süper yaşlıyla tanıştığınızda bunu hemen anlarsınız. Çünkü hareketli, canlı, enerjik, motivasyonu yüksek insanlardır” dedi.
Süper yaşlı olabilmek için çok net formüller bulunmuyor. Ama uzmanlar güçlü hafızaya sahip olabilmekte şu dört etkenin faydalı olduğunu söylüyor:
1.Sağlıklı beslenme
2.Fiziksel aktivite
3.Yeterli uyku
4.Sosyal bağlar
Uzmanlar güçlü hafızaya sahip süper yaşlıların, tansiyon ve şeker seviyelerinin yaşıtlarına göre çok daha iyi durumda olduğunu, fiziksel sağlıkları sayesinde hareketlilik testinde daha iyi performans gösterdiklerini söyledi. Tüm bunların da onların daha iyi zihinsel sağlığa sahip olmasını desteklediği belirtildi.
Allah bizlere sıfır km bir vücut teslim ediyor ve o azaların hakkını verdiğimiz süreçte sağlık ve afiyetle kullanıyoruz.
Şükür; verilen her nimetin yerinde kullanılmasıdır.
Kullanılmayan kas nasıl eriyorsa (atrofi) kullanılmayan beyinde küçülüyor ve insanı Alzheimer ve demans gibi rahatsızlara sürükliyor.
“Eğer şükrederseniz elbette size nimetimi artıracağım. Şâyet nankörlük ederseniz, hiç şüphesiz azâbım çok şiddetlidir.”İbrahim, 14/7.
Good Finale/ForOld Age…
“Thedissatisfiedcannotestablishcivilization,” saysIbnKhaldun.
Inspiredbyhim, I say, “thedissatisfiedcannotcomprehendthemeaning of life, theycannotgraspthesecret of creation.”
How beautifullytheIndonesianMuslimgrandmother, who is wellover a hundredyearsold, says in thedocumentary “Human”, whichtells it withallitscolors:
“Ifwelaugh in thisworld, wewilllaugh in thehereafter.”
Thisstatement is also a differentexpression of themeaning of thehadith of theProphet (pbuh), “Youdie as youlive.”
I worked as an administrator at the Konya Nursing Home formorethantwoyears.
I had theopportunitytospend time withmorethan 300 elderlypeopleandobservethemclosely.
Thejourneys of thosewhodesigntheirlives as multi-lanehighwayswithdifferentoccupationsandconcernsarelongerandmoreenjoyable.
Theirscalesalwaysweighmoreheavily on theside of dreamsandmemories.
Theorgansweshould pay themostattentionto in thequality of life areourbrainandheart.
People overtheage of 80 whohaveverystrongmemoriesarereferredto as “super-aged.” It is statedthatthememories of thesepeopleare 20-30 yearsyoungerthantheirbiological age. Dr. BryanStrange, a professor of neurology at thePolytechnicUniversity of Madrid in Spain, and his teaminvestigatedthesecret of thememories of super-agedpeople.
Theteamfoundthatthebrains of theseindividualsweremuchlessshrunkenthantheirpeers, and in scientificterms, had lessatrophy.
Thestudydeterminedthatthebrains of super-agers had morevolume in areasimportantformemory, especiallythehippocampusandentorhinalcortex.
Inaddition, theseindividuals had better-preservedconnectivitybetweenregions in thefront of thebrainthatareinvolved in cognition. Thebrains of thesuper-agersexamined in thestudyshowed minimal signs of Alzheimer'sdisease.
Thestudywasconducted on 119 peopleovertheage of 80 fromSpain. 64 of thesepeoplewerepeoplewithverystrongmemoriesfromthesuper-agergroup. Theparticipantscompletedmultipleteststhatassessedtheirmemoryandbrain-relatedskills, underwentbrainscansandbloodtests, andansweredquestionsabouttheirlifestyleandbehavior. EmilyRogalski, a professor of neurology at theUniversity of Chicago, toldthe New York Times thatsuper-agersareveryrare. “Whenyoumeet a super-ager, youknow it rightaway. Becausetheyareactive, lively, energetic, highlymotivatedpeople,” Rogalskisaid.
Therearenoclearformulasforbeingsuperold. But experts say thatthefollowingfourfactorsarebeneficial in having a strongmemory:
1. Healthydiet
2. Physicalactivity
3. Adequatesleep
4. Socialconnections
Expertssaidthatsuperoldpeoplewithstrongmemorieshavemuchbetterbloodpressureandsugarlevelsthantheirpeers, andthattheyperformbetter in mobilityteststhankstotheirphysicalhealth. Itwasstatedthatall of thesesupporttheirbettermentalhealth.
Allah gives us a zero km body andweusethoseorganshealthilyandwell-being as long as wegivethemtheirdue.
Gratitude is theproperuse of everyblessinggiven.
Just as an unusedmusclewastesaway (atrophy), an unusedbrainshrinks, leadingpeopletoillnessessuch as Alzheimer'sanddementia.
"Ifyouaregrateful, I willsurelyincrease My blessinguponyou. But ifyouareungrateful, My punishment is severe." Ibrahim, 14/7.